Blachy trapezowe
Klasyfikacja przekrojów według PN-90/B-03200
Nośność przekroju zależy od odporności jego ścianek na miejscową utratę stateczności. Przekroje stalowe dzielą się na krępe i cienkościenne.
W przekrojach krępych nie występuje miejscowa utrata stateczności. W przekrojach cienkościennych utrata stateczności miejscowej powoduje zmniejszenie nośności przekroju. Wystąpienie utraty miejscowej stateczności zależy od smukłości elementów składowych (środniki, półki). Podstawowym kryterium podziału przekrojów na klasy jest smukłość poszczególnych elementów składowych przekroju, przekrojów tym samym odporność przekroju na utratę stateczności miejscowej.
Norma PN-90/PN-03200 dzieli przekroje na cztery klasy:
Przekroje klasy I mogą osiągnąć nośność uogólnionego przegubu plastycznego, a po uplastycznieniu podczas zginania wykazują zdolność obrotu niezbędną do plastycznej redystrybucji momentów. Nośność belki przy zginaniu jest określana wielkością momentu, który powoduje uplastycznienie przekroju. W układzie statycznie wyznaczalnym, wystąpienie chociaż jednego przegubu plastycznego zamienia układ statyczny w mechanizm. W układzie statycznie niewyznaczalnym powstanie uogólnionych przegubów plastycznych nie tylko nie powoduje zamiany układu statycznego w mechanizm, ale pozwala na redystrybucje momentów zginających, a tym samym wyrównanie wytężeń poszczególnych składników układu. Układ statyczny zamienia się w mechanizm, gdy liczba powstałych uogólnionych przegubów plastycznych przekracza liczbę więzów (liczbę określająca statyczną niewyznaczalność układu). Kryterium to oznacza, że stan graniczny nośności (pierwszy stan graniczny) jest określony przez moment wywołujący powstanie ostatniego, możliwego przegubu plastycznego. Zasięg przegubu plastycznego na belce jest związany z charakterem obciążenia belki.
Przekroje klasy II mogą osiągnąć nośność uogólnionego przegubu plastycznego, ale na skutek miejscowej niestateczności plastycznej mają utrudnioną zdolność obrotu. Uniemożliwia to plastyczną redystrybucje momentów zginających. Stanem granicznym, dla przekrojów klasy II jest częściowe uplastycznienie najbardziej wytężonego przekroju.
Przekroje klasy III uzyskują stan graniczny nośności w chwili rozpoczęcia uplastyczniania strefy ściskanej. Najczęściej jest to związane z początkiem uplastyczniania pasa ściskanego.
Przekroje klasy IV są wrażliwe na miejscową utratę stateczności, tracą nośność przy osiągnięciu maksymalnych naprężeń ściskających (lub średnich ścinających) mniejszych od granicy plastyczności R.
Nośność nadkrytyczna σσ > cr jest uwarunkowana początkiem uplastycznienia elementów podtrzymujących ścianki które ulegają miejscowej deplanacji (żebra usztywniające). Nośność nadkrytyczną oblicza się przy zredukowanej sztywności giętej i podłużnej przekroju. Przekroje klasy IV to takie, w których utrata stateczności części składowych przekroju zmniejsza jego nośność krytyczną. Przekroje, w których nie występuje lokalna utrata stateczności zaliczamy do przekrojów krępych.
